Wij gaan we op bezoek bij de projecten van Stichting Ramro in Nepal! Ramro is een kleinschalige organisatie die in bergdorpen in Nepal biogasinstallaties, toiletten en kooktoestellen realiseert. Naast dat de reis wordt gesponsord door Fietsen Scoort!, draagt ook EPZ flink bij. Ons bedrijf en onze collega's hebben op diverse wijzen extra gedoneerd voor de Stichting Ramro. We verwachten uiteraard een cultuurshock mee te maken, maar ook heel veel sociale warmte en prachtige natuur te ontmoeten!
zaterdag 19 januari 2013
Namaste Kathmandu!!
Voorlaatste dag: Bouddha en Pashupati
Rondom de stupa in deze stad genaamd Boddhnath of Buddhanath of gewoon Buddha zijn ook vele kloosters, waar trouwens ook vele westerlingen hun rust of nieuwe weg zoeken.
Ook zijn er rond de stupa vele gelovigen die urenlang op de knieën en dan op de buik en weer terug etc etc gaan. We snappen niet zo goed waar het goed voor is, maar het is zeker indrukwekkend dit geheel zo gade te slaan vanuit ons dakterras vanachter een Everest biertje (moeten ze in NL ook doen: fles'jes' van 650ml!).
Naast de honderden tempels en tempeltjes en apen hier, maken uiteraard vooral de crematies aan de rivier een grote indruk. Heel bijzonder dit te zien. Zie panoramafoto.
donderdag 17 januari 2013
Bruiloft deel 2
Tempelstad Kathmandu (en Patan)
woensdag 16 januari 2013
Nepalese Bruiloft
Ten eerste maar wat basisopmerkingen/kenmerken over de Nepalese gang van zaken.
- Tradities zijn erg belangrijk
- Familie is ook erg belangrijk
- Men laat toch vaak liever een ander iets doen.
- Eten is symbolisch gezien erg belangrijk.
Dan wat observaties, we proberen er uiteraard niet teveel een gekleurde westerse mening over te vormen, maar het blijft lastig neutraal toe te kijken.
- Trouwen is niet leuk voor de bruid en bruidegom
- nepalezen kunnen niet feestvieren
- Familie van de bruid is heel veel tijd, geld en moeite kwijt aan t geheel
Dan de beschrijving :-) :
Onze locale ramro-man Bikulal was als broer van de bruid de feestorganisator. De dag tevoren dus al hard in de weer, met de rest van de familie. Eind van de middag kwam de bus uit Katmandu met een groot deel van de gasten en de bruidegom.
Onder begeleiding van de plaatselijke fiedel- en toeterband kwam die stoet het dorp binnen en daalde over het bergpaadje langs ons verblijfhuis af naar het feestterrein.
Daar gingen wij dan ook maar vlot kijken, nog een hele toer het steile pad af voor Ad. Bruidegom werd in de tent (lees: afdekzeil met slingers en ballonnen) neergezet en de gasten zetten zich op de diverse matjes in afwachting van wat komen ging. Wij ook, althans wij dachten inderdaad dat er nu wel wat zou gebeuren. De bruids familieleden hadden inmiddels tig pannen op de diverse vuurtjes achter t huis opgewarmd en aan alle gasten werd schepje voor schepje een bord met lekkernijen gevuld (lees: niet te eten harde deegballen, soort van pretzels, schepje groenten, schepje vlees, schepje ingekookt bloed, en nog wel wat). Voordat iedereen een bord had was er denk ik een uur voorbij. Oh, en daarvoor had men met vijf man ruim 40min geprobeerd het licht in de tent te fixen (draadjes doorbijten, verder strippen met de tanden en weer aan elkaar draaien, uiteindelijk maar stel nieuwe draden geknoopt). We hopen maar dat men het gezellig vond weer eens met elkaar te kletsen (ook na 6u busreis nog, wij hebben die reis vandaag ondergaan, later meer), want er gebeurde dus niets.
Na die hap kwam het echte diner, de onvermijdelijke Dhal Bat (hét Nepalese gerecht. Kijk, het is prima dat je een nationaal gerecht hebt, maar dat wil niet zeggen dat je dat altijd twee of drie keer per dag, en dus gewoon niets! anders, hoeft te eten!) Helaas ontkwam ik niet aan een bord (mijn halve kilo rijst was nog weinig). Lang leve de honden...
Bruidegom zat maar wat voor zich uit te staren. Bruid was die middag al opgemaakt etc en mocht haar kamer niet meer uit tot de werkelijke ceremonie. En die zou dus, begrepen we, pas volgende ochtend 7u zijn. Ja inderdaad, 7u 's ochtends! (foto hieronder is dus van dag2)
De muzikanten lagen inmiddels zat van de raksi (locale homemade maisrum, lekker spul!) in hun eigen tent die blauw stond van de sigarettenrook. De locale jeugd had een stereoset staan met muziek op USB-stick en daar werd wat doorheen gezapt. Gedanst werd er eerst niet, later een beetje eigenlijk alleen op de Nepalese muziek en natuurlijk Gangnam Style, vooral door ons initiatief (wij vier Hollanders, onze gids, en een Deens meisje dat er ook was). En zo bloedde de avond dood net als de os eerder die dag... Zonde trouwens van dat beest, zoals de vorige foto al liet zien verhakken ze dus alles en daarna veel te doorbakken, echt geen lekker vlees meer dan.
Rond tienen vonden wij t welletjes. Al die familie hing daar dus maar wat, men sliep gewoon daar in/onder de tent, velen waren al weggezakt.
Zie vervolg.
dinsdag 15 januari 2013
Aangekomen in Thulo Parsel
Hier heel vriendelijk ontvangen en ook nog een verrassing voor ons. Wie stormden namelijk het huis binnen tien we aan de thee zaten? Anneke en Jos van Stichting Ramro!
Behalve dat ze voor de projecten van komend jaar tal van zaken willen afspreken en ook nieuwe projectdorpen willen bezoeken, wilden ze eigenlijk de bruiloft waar juist zij voor uitgenodigd waren natuurlijk niet missen. Last minute toch maar deze kant op gekomen dus. :-)
Erg leuk om met ze bij te praten en onze ervaringen te delen. Ook hebben we nog de huizen van diverse dragers bezocht. En de voorbereidingen van het bruiloftsfeest bekeken. De buffel was al geslacht, en werd net fijngehakt terwijl de ingewanden al op t vuur stonden te pruttelen.
Wouter heeft zijn haar nog even laten knippen!
Verder tijdens de dorpswandeling nog even bij de plaatselijke Gompa Lama in zijn tempel gekeken. En de school zien uitgaan (zie foto).
We hoorden dat het thuis sneeuwt, hier nog immer gortdroog en dat duurt nog een flink aantal maanden waarschijnlijk :-(
Baby's blij maken
Ook hebben we vele setjes babykleding uitgedeeld. Rompertjes zullen ze wel niet als zodanig gebruiken (luiers doen ze tenslotte ook niet aan), maar werkt vast ook als tuniekje.
Hydropower!
Best leuk, in de regentijd.
Iets verder naar beneden een wateraangedreven maismeelmolensteen. Een meisje (jaar of 8) was net de laatste restjes meel aan het opvegen voordat de zak op de rug ging mee naar huis. Jongetje had de maïs al in de trechter en zodra zij klaar was ging de steen weer aan en malen maar!
maandag 14 januari 2013
Schoolspulletjes
Het is een leuk kleinschalig schooltje, zes locaaltjes en een kantoor. Verder, heel belangrijk, een toiletgebouw. Om daar ook water te hebben zijn ze nog een opvang bassin voor regenwater aan het maken, maar helaas is daar nu even het geld voor op. Wie weet heeft Ramro nog wat over? Of u nog wat over voor Ramro ;-) ?
Weer op hobbeltrip
Deze vallei is nog steiler uitgesleten door de rivier de Sun Kosi en de weg dus zeker smaller en de afgronden dieper. Zie foto, waar de weg nog net zichtbaar is.
Dit noemen ze hier dus het middelgebergte...
Na goede anderhalf uur had de chauff zijn dure tripgeld toch wel verdiend en werd er voor ons vlot lunch gemaakt. Lekker als altijd, ik vrees dat ik alleen maar kilo's ben aangekomen....
Na de lunch bleek waarom we tot hier gereden waren en niet verser. De weg verderop was door landverschuivingen voor autos nietmeer te doen. Goede anderhalf uur hebben we (respect voor Ad, gaat gelukkig redelijk goed, vooral last van stijve kuit, die is helemaal volgelopen) , nog gelopen tot de campsite voor vandaag.
Morgen nog 2u naar Thulo Parsel lopen. Het dorp waar het voor Ramro allemaal begon en waar o.a. onze gids ook woont.
zondag 13 januari 2013
De hoogte in!!
Dat geeft weer mooie plaatjes maar in de regentijd schijnt t zicht veel beter te zIjn, dan kan je ook de andere kant op India in kijken, maar nu u is dat een waas. De hele hoge Himalaya kan je wel mooi zien!!
Nu onderweg terug en thee drinken in huis waar het opbrengen oude manier gaat... Ik zal straks lekker naar rook ruiken!!
Zonsopkomst Khane Gaon
Weer op 1220m, geeft weer fantastisch wakker worden.
Er zijn vast seizoenen dat het zicht verder reikt, maar dit is ook al indrukwekkend.
Bedankt allen voor de berichtjes en opmerkingen steeds. Is erg leuk om te lezen!
Naar Khane Gaon per jeep
Vanochtend begonnen met een stukje hardlopen langs de weg, km of 5 totaal. Wel lekker weer ff die spieren te gebruiken. Daarna duik in de rivier genomen. Nouja duik, een paar keer ondergedompeld, nogal koud namelijk. Toen weer lekker ontbeten, pap met kokos en noten, omeletje en diverse toast. Die dragers zijn zo gek geweest om zelfs pindakaas mee te slepen!!
Na bezoek aan Karpachok (zie andere bericht) de tenten ingepakt en aan de weg gaan staan. De jongens die op t naastgelegen gravelveld aan t ballen waren moesten de bal helaas voor hen inleveren. Gistermiddag heb ik nog met ze meegedaan, geinig hoor, wel vermoeiend...
Kwamen er die ochtend tientallen bussen langs (soms met 20 man op t dak en hangend uit de deuren, soms met stapels zakken en tassen en ook twee bussen met zo'n twintig geiten erop!!), nu na dik half uur nog niks. Gids Rajman regelde toen maar een jeep/klein vrachtwagentje, wat als voordeel heeft dat dat dus privé is en ons precies kan brengen waar we willen. Na kort overleg besloten direct door te rijden naar Khane Gau. En dat hebben we geweten...!!
De rit door de vallei was prima en mooi, veel te zien. Bij Dumja aangekomen (na zo'n 15km), sloegen we af en gingen zo leek het gewoon door de droge rivierbedding omhoog. Wat een hobbelige. Op de kermis betaal je er grof geld voor, hier werden we gratis geshaked. Een wonder dat die wagen heel bleef en net zo'n wonder dat onze mannen achterin in de open bak met kooi bleven staan. Na een lange hobbelrit kwamen we dik 600m hoger (!), aan in Khane gau. Het vlakke veldje met mooie uitzicht was helaas voor Ad wat lastig bereikbaar, dus al snel (althans nadat ie voor de zoveelste keer had uitgelegd wat er was gebeurd) kreeg hij een slaapplaats in het huis van de locale PMC chairman aangeboden.
Zie de foto voor Ads arme pootje die bijna dubbel zo dik is als de ander. Gelukkig doet al dat vocht geen pijn verder.
Morgen weer gescheiden programma. Ik ga met zoon van drager Sanu naar de top van de berg hier, inspecteur Ad gaat biogasinstallaties bekijken in het dorp.
Programma verder
Ad na rustdag met iets teveel zon :-) Meiden in de weer om maïs te ritsen.
Ad is alweer aardig mobiel en heeft geen pijn meer hij normaal lopen, geitenpaadjes zijn echter nog niet echt slim, we nemen geen risico.
De komende dagen ziet t programma er als volgt uit:
vanochtend Karpachok lage deel door Wouter (ad rust), middag bus nr dumja.
Zondag nr kane gau (Ramro school) en terug,
maandag richting Thulp Parsel (evt bus),
dinsdag daar aankomen, trouwerij,
woensdag trouwfeest,
donderdag terug nr Katmandu en daar nog wat sightseeing
Nog veel te doen en te zien dus!
Groetjes!!
zaterdag 12 januari 2013
Karpachok deel 2
Het was maar goeddat Ad beneden bleef. Pad naar t dorp was steil. 1 op 3 het grootste deel (200m omhoog in 600m).
In dit deel van t dorp vele toiletten en 10 biogasinstallaties gezien (biogas allen afgelopen jaar gebouwd). Wat kleine mankementen en een enkel toilet wat meer opslaghok was, maar verder prima gebruik. 2 installaties hadden zelfs 8 bar gasdruk!
vrijdag 11 januari 2013
Ad on the move! Inspectie Ghimdi
Na lang wachten, over 2u werd Nepalese tijd over 3,5u, maar toen met jeep van de berg gereden, weer een easy dag voor de dragers. :-)
Na het afzetten van hen iets verderop in de vallei naast rivier, gingen wij verder berg op aan de andere kant naar Ghimdi. Hier nu al 13 installaties bekeken. Ze werken allemaal, wel verschillend gebruik. Sommige huizen helemaal wit en schoon, bij andere toch nog vuurtje binnen. Zelfs gaslampen gezien 2x!!
Ad is na rustdag weer redelijk mobiel, wel met zn stokken voor de zekerheid maar hier in het dorp rondwandelen gaat erg goed (op t gemakje). Gelukkig maar en mede dankzij de wonderdokter van de ploeg. Deze drager had wat mooie zalfjes en spuitbusje mee en het moetbad heet water met zout driemaaldaags hielp ook goed.
Op de foto twee installaties naast elkaar. Beide buren gelukkig ermee, een heeft het toilet zelfs getegeld! En alles brandschoon! Je ziet dus 2 toiletten en de twee ronde (afgedekte) bakken die je ziet zijn de mengputten/inlaat. De gaskraan is hier links netjes afgedekt, rechts lopen de geiten er over/rond.
donderdag 10 januari 2013
Zo moet het dus!
Hier een goed voorbeeld van een mooi gebruikte installatie, hier zelfs gedeeld met twee huizen!!
De ICS (improved cooking stove, met rookafvoer naar buiten en soort ventjes) is er wel, maar zelden gebruikt.
Na Chiple monitoring in Karpachok
Nu loop ik rond in Karpachok. Ad heeft rustdag en wordt verwend en verzorgd door de dragers, die dus ook dag rust hebben, vanavond zelfde kamp.
Al tiental biogas en vele toiletten gezien. Bijzonder hier rond te lopen. Al wat kinderkleertjes uitgedeeld en veel ballonnen!
Erg leuk, we worden rondgeleid door charmant van PMC (project management commitee Ramro Karpachok), genaamd Bhim Raj Lama.
Namaste!;
Vervolg, blessure Ad, inspectiemiddag
Zie vorige bericht voor deel 1
Vanochtend was de enkel uiteraard nog dikker. Geen pretje dus, maarja hier blijven had ook weinig zin (+we stonden op schoolplein en om 10u kwamen er daar vele kids...). Stapje voor stapje helemaal naar beneden en weer omhoog naar de echte weg gewandeld. Toen stuk met de bus en toen toch geprobeerd zo'n 2km via redelijke weg, maar vlak is het hier (naast die hoofdweg) nooit, omhoog naar het dorp Chiple te wandelen (VDC Katunje). Met veel pijn heeft Ad dit gehaald net voor twaalf u, de tent stond er al. Daarna heeft hij nog Nepalese verzorging gehad, dat verlichte aanzienlijk. Nog erg dik, maar veel minder pijnlijk alleen is lopen nog geen leuk iets, zeker niet te doen op die geitenpaadjes binnen het dorp (dorp is ook heel gespreid overal tussen de akkertjes).
We gaan t programma wel wat wijzigen zolang de enkel zo blijft. Richten ons nu op de projectdorpen nabij het dal. We hopen uiteraard dat Ad snel weer mobiel is en dus ook zelf nog wat in de dorpen kan rondkijken.
Vanmiddag heeft Wouter met gids Rajman de eerste monitoringronde gedaan. Hier in Chiple. Nu 19 huizen met toiletten van Ramro bekeken en 10 daarvan met biogasinstallaties. Allen ongeveer 2j geleden gebouwd en meeste goed in gebruik. Mensen zijn erg vriendelijk dus je krijgt vaak thee. En veel moois te zien in en rond de simpele maar toch ook niet echt kleine huisjes en op het land.
Weltrusten nu, tis al laat, hier nu 2145, normaal toch voor 21 in bed, meeste mensen hier nog eerder trouwens, het is toch donker en elektriciteit is er juist niet op deze momenten (want teveel vraag).
Tot laters! Groeten, Ad en Wouter
Ps Niet altijd even goed bereik, maar toch best leuk zo, de Ncell simcard heeft zich al bewezen!
Mooie wandelroute en eerste biogas
Hallo allemaal
Mooie en minder mooie dingen te vertellen dit keer. Weer veel gezien en ook de eerste biogasinstallaties, maar ook een nare blessure voor Ad die zijn enkel behoorlijk heeft verzwikt.
De eerste echte wandeldag begon dus met het mooie klooster en de glooiende route over de bergkam naar de werkelijke regio van de Ramro projecten. In/aan de vallei waar we aan het eind afdaalden, liggen de meeste van de VDC's (dorpen groepen van elk 9 'wards'). Sommige net op de heuvel, anderen helemaal boven soms wel 5u omhoog lopen vanaf rivier in de vallei.
Totaal deze dag zo'n 19 km gelopen. De laatste 1,5 km was steil (zo'n 400m afdalen) en op smalle ongelijke paadjes. Hier ging Ad helaas behoorlijk over zijn vaststaande voet heen bij een glijpartijtje, met veel moeite en hulp van stokken heel langzaam naar beneden gekomen, het moest wel tenslotte. Daar terug op 900m en vlakbij rivier. Daarna gekoeld en bondage en zalf. Was al flink dik helaas.
Gelukkig is het eten en de algehele verzorging heel heel dik ik orde. Gisteren hamburgers en frietjes bij de lunch en prima pastamaaltje met pokada's. Vandaag groente-kaas tostis, andere frietjes en gebakken banaan bij de lunch en net pizza, kip en ook nog (was echt niet ook nog nodig) een lekker bonenprutje. En natuurlijk heerlijke soep voor en vandaag verse (!) cake als toetje na. Fantastisch wat onze kok hier op zijn twee pitjes in de tent weet te maken. En alles bijna slepen ze mee, vanochtend zelfs pindakaas bij t ontbijt! Respect voor die mannen trouwens, alles in de mand op de rug en dan die draagband om het hoofd. Toch wel 50kg pp. En ze lopen harder dan wij... sommige op de slippers.
Die avond als mooie afleiding nog bij 'buren' binnen gevraagd. Deze mensen hadden een toilet (dat ook wij dus gebruikten) en ook biogasinstallatie, maar dan niet met hulp van Ramro gebouwd. Verder werkten ze allebei (hij en zij) in t nabije basis ziekenhuis en woonden zijn broer en ouders er ook. Hij sprak redelijk ok Engels. Erg vriendelijk en natuurlijk thee.
Zie vervolg in bericht 2
dinsdag 8 januari 2013
Namo Buddha klooster, eerste dorpjes
Het was koud vannacht. Rijp op de tent, terwijl het hier erg droog is (sinds regentijd augustus al geen regen meer), dus echt koud. Drie shirts en thermometer en drie paar sokken. Maar het ochtenduitzicht was t waard!!
Na heerlijk ontbijt (pannenkoeken met banaan!!) opgepakt en naar popster van namobuddha gegaan. Klein uurtje lopen, veel Tibetaanse monniken en mooie kunst.
Daarna verder en door diverse dorpjes, zullen we nog veel zien. 2 koeien, paar kippen paar geiten en verder niet veel.. Nog thee gedronken bij verre familie van gids, wel tv en DVD in huis natuurlijk!
Gelunched (weer te goed eten!) naast waterbron waar twee meisjes hun mand vulden met watercans.
Nu weer verder, nog lange wandeling te gaan, wel meest bergaf.